Καθώς η Ελλάδα παλεύει με απρόβλεπτες κρίσεις όπως καταστροφικές πυρκαγιές και πλημμύρες, τα ζητήματα της δημόσιας χρηματοδότησης γίνονται επειγόντως επίκαιρα. Οι δημοσιονομικοί περιορισμοί προκαλούν ιδιαίτερη ανησυχία για τα υπουργεία που είναι αρμόδια για την οικονομική ευημερία της χώρας μας. Στο πλαίσιο της αυξημένης οικονομικής επιβάρυνσης από την αποζημίωση των θυμάτων καταστροφικών φυσικών καταστροφών, το υπουργείο Οικονομικών παλεύει με κρίσιμες αποφάσεις σχετικά με τους μειωμένους συντελεστές Φόρου Προστιθέμενης Αξίας (ΦΠΑ) που λήγουν στο τέλος του έτους.
Το Υπουργείο Οικονομικών εξετάζει τη βιωσιμότητα και τη σκοπιμότητα της παράτασης των μειωμένων συντελεστών ΦΠΑ πέραν της 31ης Δεκεμβρίου 2023. Αυτό το δίλημμα εξαρτάται από διάφορους παράγοντες, συμπεριλαμβανομένης της ανάγκης εξασφάλισης οδών χρηματοδότησης για τη συνέχιση των μειωμένων συντελεστών για άλλους έξι μήνες. Οι αρχικές εκτιμήσεις υποδηλώνουν τρομερή οικονομική απαίτηση περίπου 250 εκατομμυρίων ευρώ για τη διατήρηση αυτού του μέτρου. Το υπουργείο στοχεύει να οριστικοποιήσει τη θέση του πριν υποβληθεί επίσημα στη Βουλή το προσχέδιο του προϋπολογισμού του 2024.
Ως έχει, ο υφιστάμενος φορολογικός κώδικας διατηρεί μειωμένους τους συντελεστές ΦΠΑ 13 τοις εκατό για συγκεκριμένες κατηγορίες.
Τομέας Εστίασης: Για ποτά όπως καφές, τσάι και μη αλκοολούχα ποτά, ειδικά όταν σερβίρονται από καταστήματα μαζικής εστίασης, ισχύει ο μειωμένος συντελεστής.
Τουρισμός: Για διάφορα πακέτα διαμονής, συμπεριλαμβανομένων αυτών με πρωινό ή ημιδιατροφή, επιβάλλεται μειωμένος συντελεστής 13 τοις εκατό στο 95 τοις εκατό του συνολικού κόστους. Το υπόλοιπο τοις εκατό εμπίπτει στον κανονικό συντελεστή 24 τοις εκατό.
Εκείνοι που απολαμβάνουν κάτω από τις ομπρέλες πισίνας του ξενοδοχείου τις all inclusive διακοπές τους, χαίρουν ΦΠΑ 13 τοις εκατό στο 90 τοις εκατό της ενιαίας τιμής.
Υγειονομική περίθαλψη: Πολλά προϊόντα που σχετίζονται με την υγεία, όπως προστατευτικές μάσκες, γάντια, αντισηπτικά και απολυμαντικά χώρου φορολογούνται με μειωμένο συντελεστή. Ειδικά ιατρικά υλικά, συμπεριλαμβανομένου του εξοπλισμού αιμοκάθαρσης, όπως φίλτρα και γραμμές, εμπίπτουν επίσης σε αυτήν την κατηγορία, μαζί με συσκευές που σώζουν ζωές όπως οι απινιδωτές.
Οι μειωμένοι συντελεστές ΦΠΑ απέδειξαν πολύπλευρα οφέλη. Λειτουργούν ως παράγοντας απόσβεσης στις κλιμακούμενες τιμές των καθημερινών αναγκών όπως τα μη αλκοολούχα ποτά και ο καφές. Επιπλέον, οι τιμές έχουν κυματιστικές επιπτώσεις σε διάφορους κλάδους, συμπεριλαμβανομένων, ενδεικτικά, του τουρισμού, των μεταφορών και του πολιτισμού, κάτι που μεταφράζεται σε σταθερότητα τιμών για υπηρεσίες όπως εισιτήρια μεταφοράς επιβατών, καθώς και πολιτιστικές προσφορές σε κινηματογράφους και θέατρα.
Οι δημοσιονομικές απαιτήσεις για την παράταση των υφιστάμενων μειωμένων συντελεστών ΦΠΑ για επιπλέον έξι μήνες ανέρχονται σε απότομα 250 εκατ. ευρώ. Καθώς η δημοσιονομική διαδικασία για το 2024 βρίσκεται σε εξέλιξη, αυτό το διαφαινόμενο ερώτημα προσθέτει ένα επίπεδο πολυπλοκότητας. Το Υπουργείο πρέπει να αποφασίσει με σύνεση εάν θα παρατείνει τους μειωμένους συντελεστές, δεδομένων των οικονομικών περιορισμών που προκαλεί η υποχρέωση αποζημίωσης των θυμάτων φυσικών καταστροφών.
Καθώς ο χρόνος δείχνει προς την ημερομηνία λήξης των μειωμένων συντελεστών ΦΠΑ, αναμένεται μια συνετή οικονομική απόφαση. Η επιλογή έχει σημαντικό βάρος, όχι μόνο από δημοσιονομική άποψη, αλλά και λαμβάνοντας υπόψη τις εκτεταμένες κοινωνικές και οικονομικές της επιπτώσεις. Ενώ τα οφέλη από τη διατήρηση των μειωμένων συντελεστών ΦΠΑ δεν μπορούν να υποτιμηθούν, οι οικονομικές επιπτώσεις, ιδιαίτερα σε περίοδο κρίσης, το καθιστούν περίπλοκο παζλ για τους υπεύθυνους χάραξης πολιτικής. Η επικείμενη σύνοδος του προϋπολογισμού του Κοινοβουλίου για το 2024 θα είναι καθοριστική για το κλείδωμα αυτών των αποφάσεων, αποκαλύπτοντας την πορεία ενός έθνους που προσπαθεί να εξισορροπήσει τη δημοσιονομική ευθύνη με τη δημόσια ευημερία.