Τα τελευταία χρόνια το τουριστικό τοπίο στην χώρα μας έχει υποστεί τεράστιες αλλαγές. Από τις εκπληκτικές παραλίες μέχρι τους παγκοσμίου φήμης αρχαιολογικούς χώρους, τα αξιοθέατα που προσελκύουν τους τουρίστες είναι μια σταθερά αξία. Ωστόσο, υπάρχει μια απροσδόκητη δύναμη που αλλάζει το γαστρονομικό τοπίο, ιδιαίτερα κατά την τουριστική περίοδο: τα σούπερ μάρκετ. Από το 2023, φαίνεται ότι αυτοί οι λιανοπωλητές αναδεικνύονται ως ένας τρομερός αντίπαλος των παραδοσιακών ελληνικών εστιατορίων. Αυτό τουλάχιστον υποδυκνείουν τα στοιχεία αλλά και η εικόνα των άδειων καταστημάτων εστίασης στο μέσο της τουριστικής σεζόν.
Κάποτε περιορίζονταν κυρίως στα αστικά κέντρα, σήμερα όμως οι μεγάλες αλυσίδες σούπερ μάρκετ έχουν επεκταθεί στρατηγικά στις πιο απομακρυσμένες και εξωτικές τοποθεσίες της Ελλάδας και συγκεκριμένα στα νησιά. Τώρα, με την αυξημένη παρουσία και την ποικιλία που διαθέτουν, αυτά τα σούπερ μάρκετ προσφέρουν όχι μόνο είδη παντοπωλείου αλλά μια σειρά από έτοιμα γεύματα που κεντρίζουν το ενδιαφέρον των τουριστών.
Οι ταξιδιώτες που γνωρίζουν τον στενό προϋπολογισμό τους, σταθμίζουν όλο και περισσότερο τις επιλογές τους και κλίνουν προς τη σχέση κόστους-αποτελεσματικότητας των έτοιμων γευμάτων σούπερ μάρκετ. Είναι δύσκολο να αγνοήσετε τον ελέφαντα στο δωμάτιο: το φαγητό σε ένα παραδοσιακό ελληνικό εστιατόριο, ειδικά σε δημοφιλή τουριστικά σημεία, μπορεί να είναι ακριβό. Αντίθετα, τα σούπερ μάρκετ προσφέρουν μια ποικιλία επιλογών με ένα κλάσμα του κόστους. Αυτός ο οικονομικός παράγοντας οδηγεί σε μείωση των επισκέψεων σε εστιατόρια, ιδιαίτερα κατά την τουριστική περίοδο, που παραδοσιακά ήταν μια από τις μεγαλύτερες πηγές εισοδήματος στην τουριστική αγορά.
Ωστόσο, η ιστορία δεν τελειώνει με τα οικονομικά. Ο σύγχρονος τουρίστας, συνηθισμένος στην τεχνολογία και σε έναν κόσμο γεμάτο πολλές επιλογές, δίνει προτεραιότητα στην άνεση. Τα σούπερ μάρκετ ανταποκρίνονται επιδέξια σε αυτή τη ζήτηση παρέχοντας γεύματα αυθημερόν που συχνά απαιτούν ελάχιστη έως καθόλου αναθέρμανση. Ένας πολυάσχολος ταξιδιώτης μπορεί τώρα να παραλάβει πρωινό, μεσημεριανό γεύμα και δείπνο όλα σε μία μόνο στάση, εξαλείφοντας την ανάγκη συντονισμού των κρατήσεων σε εστιατόρια με βάση τα χρονοδιαγράμματα των περιηγήσεων στα αξιοθέατα.
Φυσικά, θα μπορούσε κανείς να υποστηρίξει ότι ένα γεύμα σούπερ μάρκετ δεν μπορεί ποτέ να αντικαταστήσει την πλούσια γαστρονομική εμπειρία που προσφέρει ένα παραδοσιακό ελληνικό εστιατόριο. Τα ελληνικά εστιατόρια άλλωστε δεν είναι απλώς μέρη για φαγητό. Είναι θεματοφύλακες του ελληνικού πολιτισμού, προσφέροντας μια αυθεντική γαστρονομική εμπειρία βουτηγμένη στην παράδοση. Ωστόσο, καθώς τα σούπερ μάρκετ επεκτείνουν τις προσφορές τους για να συμπεριλάβουν παραδοσιακά πιάτα και τοπικές σπεσιαλιτέ, ακόμη και αυτό το πολιτιστικό χάσμα κλείνει όλο και περισσότερο. Πιο ανησυχητικό για τους εστιάτορες, αυτά τα γεύματα σούπερ μάρκετ συνοδεύονται συχνά με ενημερωτικά φυλλάδια που περιγράφουν λεπτομερώς το πολιτιστικό και ιστορικό πλαίσιο των πιάτων αυτών, προσθέτοντας ένα επίπεδο βιωματικού πλούτου που μιμείται αυτό που προσφέρουν τα ίδια τα εστιατόρια.
Οι προβλέψεις υποδεικνύουν ότι αυτή η τάση δεν είναι απλά μια μόδα αλλά ένα πιο μακροπρόθεσμο φαινόμενο. Καθώς προχωράμε προς τον Σεπτέμβριο και τον Οκτώβριο – μήνες που εξακολουθούν να αποτελούν μέρος της υψηλής τουριστικής περιόδου – οι εστιάτορες παλεύουν με αυτήν την πραγματικότητα. Εξετάζονται διάφορες στρατηγικές, από τη δημιουργία αποκλειστικών τουριστικών πακέτων μέχρι τη συνεργασία με ντόπιους αγρότες για εξαιρετικά φρέσκα υλικά. Ωστόσο, το ερώτημα παραμένει. θα είναι αυτό αρκετό για να ανατρέψει την κατάσταση;
Το πλεονέκτημα που έχουν οι επιχειρήσεις εστίασης έναντι των έτοιμων γευμάτων που προσφέρουν τα σούπερ μάρκετ, είναι η βιωματική εμπειρία που προσφέρουν. Είτε γευματίζοντας το μεσημέρι κάτω από μία ομπρέλα σε ένα εστιατόριο με θέα ή τρώγοντας ένα δείπνο μια δροσερή βραδιά σε μια παραθαλάσσια ταβέρνα, υπό τους ήχους του κύματος ή του κόσμου που διασκεδάζει, η εμπειρία αυτή δεν μπορεί να αντικατασταθεί στο δωμάτιο ενός καταλύματος.
Οι εξελισσόμενες προτιμήσεις των τουριστών το 2023 όχι μόνο επαναπροσδιορίζουν την εμπειρία των ελληνικών διακοπών τους αλλά και αλλοιώνουν την ανταγωνιστική δυναμική της βιομηχανίας τροφίμων στα νησιά μας. Τα σούπερ μάρκετ, με την οικονομική τους ελκυστικότητα και την ασυναγώνιστη ευκολία τους, χαράζουν σημαντικότερο μερίδιο της γαστρονομικής πίτας. Ενώ τα παραδοσιακά εστιατόρια είναι απίθανο να εξαφανιστούν, θα χρειαστεί να προσαρμοστούν, να καινοτομήσουν και πιθανώς να συνεργαστούν για να διατηρήσουν τη συνάφειά τους σε αυτό το μεταβαλλόμενο τοπίο.
Μόνο ο χρόνος θα δείξει πώς αυτές οι αλλαγές θα διαμορφώσουν το μέλλον του ελληνικού τουρισμού και της γαστρονομίας, αλλά ένα πράγμα είναι σαφές. Η επίδραση των σούπερ μάρκετ στην ελληνική γαστρονομική σκηνή είναι αναμφισβήτητη και η επιρροή τους αναμένεται να αυξηθεί τους επόμενους μήνες, δυνητικά επαναπροσδιορίζοντας τι σημαίνει να δειπνήσεις στην Ελλάδα.
