Τον κώδωνα του κινδύνου κρούει η Ελληνική Δερματολογική και Αφροδισιολογική Εταιρεία με τον Πρόεδρο της να επισημαίνει ότι αναμένεται να αυξηθούν τα περιστατικά καρκίνου του δέρματος κατά 85 τοις εκατό πριν το έτος 2040.
Μάλιστα όπως ανακοινώθηκε σε από τον φορέα Euromelanoma σε πρόσφατο δελτίο τύπου που εξέδωσε, από έρευνα που πραγματοποιήθηκε σε 394.681 κλινικές εξετάσεις, όσοι πριν από την ηλικία των 18 ετών υπέστησαν σοβαρά ηλιακά εγκαύματα (διάρκειας από δύο ημέρες και πάνω, με έντονη ερυθρότητα, φουσκάλες και επώδυνα), έχουν 18 τοις εκατό πιθανότητες να αποκτήσουν ένα ύποπτο δερματικό σημάδι κατά την διάρκεια της ενήλικης ζωής τους. Η ίδια έρευνα συμπέρανε ότι το 84 τοις εκατό των εφήβων, ενώ είναι ενημερωμένο και αντιλαμβάνεται ότι η απροστάτευτη έκθεση στον ήλιο αυξάνει την πιθανότητα εμφάνισης καρκίνου του δέρματος, δεν προστατεύεται κατά την έκθεση του στον ήλιο.
Ιδίως στη χώρα μας, που απολαμβάνουμε τον ήλιο 336 ημέρες τον χρόνο, πρέπει να είμαστε ιδιαίτερα προσεκτικοί αλλά και ενημερωμένοι για τους κινδύνους και τα μέτρα προφύλαξης που πρέπει να παίρνουμε.
Ο ήλιος είναι η κύρια πηγή θερμότητας και φωτός της Γης. Ωστόσο, οι αόρατες υπεριώδεις ακτίνες του (UV) είναι μια από τις σημαντικότερες αιτίες καρκίνου του δέρματος, του πιο συχνού τύπου καρκίνου παγκοσμίως. Η σχέση μεταξύ της έκθεσης στον ήλιο και του καρκίνου του δέρματος είναι καλά εδραιωμένη, γεγονός που οδηγεί σε αυξημένη ευαισθητοποίηση και μέτρα για την προστασία της υγείας του δέρματος.
Κατανόηση της υπεριώδους ακτινοβολίας και του καρκίνου του δέρματος
Ο ήλιος εκπέμπει ακτινοβολία γνωστή ως υπεριώδεις ακτίνες (UV), οι οποίες ταξινομούνται σε τρεις τύπους με βάση το μήκος κύματος: UVA, UVB και UVC. Ενώ οι ακτίνες UVC απορροφώνται από το στρώμα του όζοντος της Γης και δεν φτάνουν στην επιφάνεια, οι ακτίνες UVA και UVB απορροφώνται και προκαλούν ιδιαίτερη ανησυχία για την υγεία του δέρματος.
Ακτίνες UVA: Οι ακτίνες UVA αποτελούν την πλειοψηφία της υπεριώδους ακτινοβολίας που φτάνει στην επιφάνεια της Γης και μπορούν να διεισδύσουν βαθιά στο δέρμα, οδηγώντας σε σημάδια πρόωρης γήρανσης, όπως ρυτίδες και κηλίδες γήρανσης.
Ακτίνες UVB: Οι ακτίνες UVB προκαλούν ηλιακά εγκαύματα και παίζουν βασικό ρόλο στην ανάπτυξη καρκίνου του δέρματος. Η έντασή τους ποικίλλει ανάλογα με την εποχή, την τοποθεσία και την ώρα της ημέρας, με τις ώρες αιχμής να είναι μεταξύ 10 π.μ. και 4 μ.μ.
Τόσο οι ακτίνες UVA όσο και οι ακτίνες UVB μπορούν να βλάψουν το DNA στα κύτταρα του δέρματος, οδηγώντας σε μεταλλάξεις που μπορούν να προκαλέσουν τον γρήγορο πολλαπλασιασμό των κυττάρων του δέρματος και να σχηματίσουν κακοήθεις όγκους, μια κατάσταση γνωστή ως καρκίνος του δέρματος. Η παρατεταμένη και επαναλαμβανόμενη έκθεση σε αυτές τις ακτίνες αυξάνει σημαντικά τον κίνδυνο καρκίνου του δέρματος.
Τύποι καρκίνου του δέρματος
Οι κύριοι τύποι καρκίνου του δέρματος είναι:
Βασικοκυτταρικό καρκίνωμα (BCC): Αυτή είναι η πιο κοινή μορφή καρκίνου του δέρματος και εμφανίζεται στα βασικά κύτταρα, τα οποία βρίσκονται στο χαμηλότερο μέρος της επιδερμίδας. Τα BCC αναπτύσσονται αργά και σπάνια εξαπλώνονται σε άλλα μέρη του σώματος.
Ακανθοκυτταρικό καρκίνωμα (SCC): Το καρκίνωμα αυτό εμφανίζεται στα πλακώδη κύτταρα, τα οποία βρίσκονται ακριβώς πάνω από τα βασικά κύτταρα της επιδερμίδας. Έχει περισσότερες πιθανότητες να εξαπλωθεί από το βασικοκυτταρικό καρκίνωμα, αν και αυτό εξακολουθεί να είναι σπάνιο.
Μελάνωμα: Αυτός είναι ο πιο επικίνδυνος τύπος καρκίνου του δέρματος και εμφανίζεται στα μελανοκύτταρα, τα κύτταρα που παράγουν τη χρωστική του δέρματος. Τα μελανώματα μπορούν να εξαπλωθούν γρήγορα σε άλλα μέρη του σώματος και είναι αυτά που ευθύνονται για την πλειοψηφία των θανάτων από καρκίνο του δέρματος.
Προστατευτικά μέτρα
Δεδομένης της σημαντικής σχέσης μεταξύ της έκθεσης στον ήλιο και του καρκίνου του δέρματος, είναι σημαντικό να ληφθούν προστατευτικά μέτρα:
Αποφεύγετε τις ώρες αιχμής του ήλιου: Μείνετε σε εσωτερικούς χώρους ή στη σκιά κατά τις ώρες αιχμής του ήλιου, συνήθως από τις 10 π.μ. έως τις 4 μ.μ.
Αναζητήστε σκιά από ομπρέλες: Κατά την παραμονή σας στην παραλία, στην πισίνα ή σε παραθαλάσσια εστιατόρια, φροντίστε να κάθεστε κάτω από ομπρέλες ή άλλα συστήματα σκίασης.
Χρησιμοποιείτε πάντα αντηλιακό: Εφαρμόστε ένα αντηλιακό με SPF 30 ή υψηλότερο σε όλα τα εκτεθειμένα σημεία του δέρματος, ακόμα και τις συννεφιασμένες μέρες. Εφαρμόστε ξανά κάθε δύο ώρες, ιδίως μετά από κολύμπι ή εφίδρωση.
Φοράτε προστατευτικά ρούχα: Καλύψτε το δέρμα σας με σκούρα ρούχα που καλύπτουν τα χέρια και τα πόδια σας και φοράτε πάντα ένα καπέλο με φαρδύ γείσο. Προτιμήστε τα ρούχα που προστατεύουν τον ήλιο, τα οποία είναι ειδικά σχεδιασμένα για να εμποδίζουν τις ακτίνες UV.
Φοράτε γυαλιά ηλίου: Προστατέψτε τα μάτια σας και το ευαίσθητο δέρμα γύρω τους φορώντας γυαλιά ηλίου που μπλοκάρουν το 100 τοις εκατό των ακτίνων UV.
Τακτικές δερματικές εξετάσεις: Ελέγχετε τακτικά το δέρμα σας για τυχόν αλλαγές, συμπεριλαμβανομένων νέων σπίλων ή αλλαγών σε υπάρχουσες ηλιές. Επισκεφθείτε έναν δερματολόγο κάθε χρόνο για μια επαγγελματική εξέταση δέρματος.
